Trường cấp 1 Gang Thép số 4

Một học sinh cũ của Trường Độc Lập (Gang Thép Thái Nguyên), trên lứa chúng mình 4 năm, sau khi đọc những bài viết của các bạn về ngôi trường thân yêu của chúng mình trên blog HAT, đã gửi comment rất thú vị và xúc động về Trường Độc Lập, về những kỷ niệm của một thời thơ ấu cắp sách đến trường. HAT xin tách các comment của anh (chưa muốn xưng danh) làm thành một bài riêng để các bạn tiện theo dõi. Xin cảm ơn anh đã chia sẻ cảm xúc và những điều mà lứa học sinh chúng em còn chưa biết về Trường của chúng ta. (HAT)

Ngày 02 tháng 11 năm 2011

Chào cả nhà,

Hôm nay có dịp tham gia vào chương trình họp lớp 7A của các bạn, đọc mấy bài viết về Trường thấy lòng bồi hồi. Những hình ảnh cứ ùa về với bao kỷ niệm thời thơ ấu và những năm đầu đời cắp sách đến trường: từ ngôi trường nhỏ oằn mình trong bom B52 cho đến khi lớn lên thành một khu trường khang trang, bề thế, những thầy cô như mới ngày nào còn được nghe từng bài giảng, từng câu chuyện cổ tích, Thầy Tuất, cô Hảo, cô Bản, thầy Thao, thầy Tuấn, thầy Hải, cô Bích… và cả những trò nghịch ngợm với các thầy cô mà cả thầy lẫn trò không thể nào quên được. Xin được nói đôi chút về Trường Độc Lập.

Từ năm 70, khi tôi lần đầu tiên cắp sách đến trường, ngôi trường nhỏ nằm dưới chân Đồi Độc Lập chỉ có 2 dãy nhà cấp 4 là khu lớp học chính và một sân trường khá rộng với một cái tên mang hơi hướng của quân đội: Trường cấp 1 Gang Thép số 4 (để phân biệt với các trường ở Vó Ngựa, Đồi F, Ba Cống là số 1, 2, 3). Năm 72, khu vực của Trường bị bom quần nát.. Khi trở về từ nơi sơ tán, sau những phút gặp nhau cảm động giữa những người bạn, hàng xóm xa cách lâu ngày, chúng tôi rủ nhau chạy đi xem các khu vực bị bom đánh. Một cảnh tượng hoang tàn bày ra khi dãy nhà phía dưới đường vào trường nằm đúng vào vệt bom B52. Nhiều dãy nhà , trong số đó có nhà của các bạn cùng lớp tôi bị bom san phẳng. Sân trường, phía cuối dãy lớp đầu tiên và phía sau là những hố bom sâu hoắm. Mái trường đổ sạt, ngói bay vương vãi khắp sân. May mắn là bom không rơi trúng vào lớp học nên chỉ sau một thời gian sửa chữa, khôi phục, trường lại trở nên sạch sẽ khang trang. Chúng tôi lại được đến lớp cùng các bạn và các thầy cô học tiếp học kỳ 2 của năm học sau khi đón một cái Tết vui trong hòa bình, năm 1973. Đây là lần đầu tôi có cảm giác gắn bó với trường khi trở lại sau gần một năm đi sơ tán

Lần thứ hai là khi lên cấp 2, chúng tôi phải đi xuống C2 học. Những tuần đầu tiên đến môi trường mới, các bạn mới, cảm giác nhớ về trường cũ thật khó tả. Chiều chiều, khi từ trường về là chúng tôi lại rủ nhau quay về đứng nhìn những lớp học cũ, ra ao cá sau trường nghịch nước, ngắm những vườn rau của lớp cũ xem chúng lớn đến đâu, rồi lại ra sân đá cầu hay đá bóng. Cứ như vậy cho đến khi trời tối mới về nhà. Một điều may mắn nữa lại đến, hết học kỳ một, chúng tôi được quay trở lại trường lần nữa. Khi đó có chủ trương thành lập các trường cấp 1&2, trường được mở rộng thêm và đổi tên thành Trường cấp 1-2 Độc Lập. Thầy Hải từ trường C2 về làm hiệu trưởng từ đó.

Ba năm học cấp 2, trường vẫn chỉ là ba dãy lớp học nhà cấp 4 hình chữ U cộng với dãy nhà làm văn phòng và một số thầy cô giáo ở. Thời kỳ này cũng có nhiều kỷ niệm đáng nhớ, có nhiều thầy cô mới, nhiều bạn bè mới với những trò nghịch ngợm mới tinh quái hơn. Có những cuộc chia tay mà đến giờ này cũng chưa có dịp gặp lại. Một lần nữa chúng tôi lại rời trường để đi học cấp 3 mang theo bao kỷ niệm. Hè năm đó (1977) trường được xây mới thành Trường Độc Lập như hiện nay mà khi đó là một trường khang trang bậc nhất ở Gang Thép và là niềm tự hào cho những ai học ở đó.

Khi học cấp 3 tôi có nhiều lần về thăm trường mới. Sau này có dịp trở lại Gang Thép để công tác hay họp lớp cấp 3 cũng đôi khi ghé qua trường nhưng chỉ là đi cùng với vợ hoặc đi một mình. Có thể một ngày nào đó tôi cũng sẽ đề nghị tổ chức họp lớp 7A của tôi tại Trường Độc Lập.

Ngày 04 tháng 11 năm 2011

Cám ơn các bạn đã đón nhận bài viết của tôi. Các bạn quả là những người có trí nhớ tốt, đặc biệt là bạn Phúc. Đúng là trường khi đó phải mượn một phần nhà trẻ Độc Lập - một nửa làm nhà trẻ, mẫu giáo, nửa còn lại giành cho các lớp vỡ lòng và lớp 1. Lớp của tôi cũng có thời gian học ở đó và nhiều người trong bọn tôi cũng còn giữ được tấm ảnh chụp chung từ lớp 1. HAT vẫn còn nhớ cặn kẽ về trò chơi pháo đền bằng đất sét, đúng là những kỷ niệm lúc còn nhỏ để lại những ấn tượng rất khó phai. Ngày đó đồ chơi chỉ là những thứ rất đơn giản như nắp bia, ống bơ, đá đường tàu, giấy báo hay đất sét, nhiều trò chơi rất sáng tạo đã nảy sinh ra từ khó khăn, thiếu thốn làm cho tuổi thơ của chúng ta trở nên ý nghĩa và đáng nhớ.

Thời bọn tôi đi học đúng là có nhiều biến cố xảy ra nên cũng để lại nhiều điều trong ký ức. Trường học khi sơ tán phải chuyển những nơi xa, vào sâu trong những quả đồi, đi được đến lớp là mỏi rã cả chân rồi phải chuẩn bị mũ rơm, túi cứu thương nữa. Mỗi lớp học luôn đi kèm với một khu hầm trú ẩn, mà lớp với hầm thì cũng gần giống nhau, lớp học thì cao và sáng sủa hơn một tý. Mỗi lần nghe còi báo động là thầy trò lại líu rúi dắt nhau chạy xuống hầm, báo yên lại quay vào học tiếp. Ngày nào có báo động nhiều lần lại là ngày vui nhất. Đến khi hết chiến tranh, trong khi chờ sửa chữa trường bọn tôi phải đi bộ vào trong đồi F để học nhờ. Lớp học chỉ có bảng đen là tương đối lành lặn, còn lại tất cả đều mang dấu tích của chiến tranh: mái ngói thủng lỗ chỗ, tường nham nhở… Mỗi lớp chỉ có 1,2 dãy bàn giành cho bọn con gái, hầu hết chúng tôi phải kê gạch và ngồi viết trên đùi. Những ngày mưa thi phải lấy gạch kê chân và tranh nhau để tránh dột. 

Đây cũng là câu chuyện chung của những lớp học sinh trải qua thời chiến tranh. Bọn tôi thì vẫn còn may là chưa phải học trong hầm với đèn dầu như các anh chị lớp trước. Sau này lớn rồi thì mới hiểu được chiến tranh là khốc liệt, chứ ngày đó có biết gì đâu, còn thấy vui là đằng khác. Tôi còn rất hay chạy đi xem máy bay thả bom và thả dù. Tới khi trở về khu Trường Độc Lập thấy cảnh hoang tàn đổ nát với những vết hố bom dày chi chít và nghe những câu chuyện của những gia đình mất mát vì bom mới hiểu được phần nào. Những hố bom quanh trường vẫn còn làm ao thả cá cho tới ngày tôi ra trường.

Ngày 10 tháng 11 năm 2011

Chào mọi người,
Mấy hôm vừa rồi bận quá không ghé thăm được. Lần trước ghé qua nói vài lời về Trường ĐL nhưng không xưng tên cũng chỉ là muốn cho mọi người hiểu đó suy nghĩ chung của lứa học trò bọn mình thôi. Mình là Dũng ở Đồi Độc Lập, dãy 318 nên biết rõ về Giao, Liễu , Thảo , Hải … còn Tuấn thì được nghe nói rất nhiều, hy vọng anh em có dịp gặp và nói chuyện.

Gang Thép là một đúng kho kỷ niệm về tuổi học trò, tất cả những ai đã từng sống ở đó sau khi đi xa đều mang theo như một hành trang. Anh cũng có may mắn được đi nhiều nơi và được gặp rất nhiều người quen, bạn bè từng sống ở GT, hầu như tất cả đều nói về GT với một tình cảm rất đặc biệt. Cách đây 2 ngày mới gặp lại mấy người bạn học cũ ở Trường ĐL nhân dịp vào SG công tác, bạn anh còn nhắc là hồi đó Bóng Nhựa va Bút Thép hay viết chuyện tranh trên báo TNTP có về Gang Thép, anh mới nhớ lại mình còn có kỷ niệm khá vui với Bóng Nhựa khi anh lên viết bài về hoạt động hè, chuyện này có thể thầy Tuất có biết.

(Lê Tiến Dũng)

---------------------

(HAT) Còn đây là anh Dũng 20 năm trước. Các bạn Thái Nguyên có nhận ra cô bé e ấp đằng sau không?

Sài Gòn. Tết Nhâm Thân - 1992.