Linh thiêng là gì hả ba?

Việt và Nam (2001)

Việt (sn 1995) và Nam (sn 1998) đều sinh ra ở Kiev, Ukraina. Hai anh em đều nói được tiếng Nga, riêng Việt đã đi mẫu giáo hồi ở Kiev nên nói tiếng Nga chẳng khác gì mọi em bé người bản xứ khác. Tuy nhiên tiếng Việt thì hai bạn đều nói còn kém. Đầu năm 2000, Việt sắp đến tuổi đi học, nhà mình quyết định về Việt nam, để con học tiếng mẹ đẻ cho thạo trước khi vào lớp 1.
Về được ít lâu thì bạn bè bên Moscow lại rủ sang làm một dự án hấp dẫn, thế là cuối năm 2000 mình lại khăn gói lên đường. Một năm sau, vợ đang thất nghiệp ở nhà, chán quá, cũng lại bay sang Moscow làm cùng với chồng. Hai con gửi lại ông bà nội. Việc hai con còn bé quen sống trong môi trường văn hóa bên Tây, tiếng Nga thạo hơn tiếng Việt, đột ngột chuyển sang sống tại một môi trường khác hẳn, chưa bao lâu lại phải xa cha mẹ, đã để lại những dấu ấn nặng nề lên tâm lý trẻ em.
Cuối năm 2002, mình từ Moscow bay về VN công tác. Tuy làm ở Đà nẵng, nhưng cuối tuần vẫn tranh thủ bay ra Hà nội thăm 2 bé. Lúc đó Việt học lớp 2 trường Thực nghiệm Giảng võ, còn Nam đi mẫu giáo.
Tối chủ nhật, ba cha con nằm trên giường chuẩn bị ngủ. Đọc mấy câu truyện cổ tích. Nói chuyện lan man. Tự nhiên Việt hỏi:
- Ba ơi linh thiêng là cái gì hả ba?
- (hơi bối rối) Câu hỏi khó thế. Con nghe nói đến linh thiêng ở đâu?
- Con nghe người ta hát là “người chết nối linh thiêng vào đời”.
- (à đúng rồi, có câu như thế trong một bài hát của Trịnh Công Sơn) Uhm, linh thiêng có lẽ là linh hồn, khi con người chết thì linh hồn có thể không chết.
- Thế người chết rồi lại sống lại hở ba?
- Cũng có thể như thế!
- Thế nếu con chết đi rồi sống lại thì vẫn là con của ba mẹ à?
- (càng bối rối hơn) Cũng có thể. Nhưng không nhất thiết phải sống lại là người. Có thể hóa thân làm cái cây, hay con vật nào đó.
- Vậy thì con muốn hóa thành con cá voi. Con cá voi rất to, bơi ngoài biển và không sợ con vật nào.
- Cũng được, con cá voi thật đáng yêu.
- (im lặng một lúc) Nhưng con sợ không gặp được ba mẹ!
- (cố biến câu chuyện ra trò đùa) Thì lúc đó ba mẹ cũng phải hóa thân thành cá voi rồi chứ. Mình sẽ là một gia đình cá voi mà.
- (lại im lặng) Nếu ba mẹ chưa hóa thành cá voi được thì ba mẹ đi nghỉ mát ở biển, con sẽ bơi ngoài biển và con vẫn thấy ba mẹ nhỉ?

Giật mình, cảnh giác. Một thoáng lạnh sống lưng. Có trời biết được ý nghĩ gì nảy ra trong bộ óc 7 tuổi. Nhưng cứ phải cẩn thận. Suy nghĩ, suy nghĩ, suy nghĩ.
- Không phải ai cũng có linh thiêng để tái sinh lại làm người hay làm cá voi đâu con ạ!
- Sao lại như vậy ba?
- Những người phạm tội lỗi sẽ không được lên thiên đàng, không được linh thiêng để tái sinh.
- Tội thế nào thì không được lên thiên đàng?
- Những tội nặng, như tội giết người chẳng hạn. Những kẻ tự giết mình cũng là phạm tội giết người, nên cũng bị trừng phạt như vậy.

Đêm khuya, ngoài trời gió rét. Bọn trẻ ngủ thiếp đi rất nhanh. Mình nằm mãi mới ngủ được. Hôm sau đưa Việt đi học, dặn cô giáo chú ý đến con hơn. Rồi điện báo cho Đà nẵng tuần này mình bận việc nhà chưa vào được.

Mấy hôm sau, ba cha con nằm trên giường chuẩn bị ngủ, lại đọc truyện cổ tích, lại nói chuyện lan man. Bỗng Việt bảo:
- May quá hôm trước ba nói con mới biết người có tội thì không có linh thiêng, không được hóa thành cá voi.
- Uh, vậy nên mình phải sống tốt, không được phạm tội ác.

Rồi câu chuyện lại xoay quanh các con vật đáng yêu, những bộ phim hoạt hình ngộ nghĩnh, … ru vào giấc ngủ.

Sau chuyến công tác, mình lại sang Moscow. Ba tháng sau, vợ xin nghỉ việc về Hà nội. Bốn tháng sau đó, mình cũng quay về VN. Một trong những việc đầu tiên làm khi về đến Hà nội là vác ba lô, ba cha con đi du lịch bụi ở Hạ Long. Đảo Tuần châu. Việt và Nam được xem xiếc cá heo, khoái lắm.

Ngày 3 tháng 8 năm 2011, Việt sẽ tròn 16 tuổi.

Mẹ Hà, Việt và Nam (Quảng Bình 06.2011)