Nhất quỷ nhì ma ...

Câu ngạn ngữ dân gian nói nhất quỷ nhì ma, thứ ba học trò cũng chưa hẳn đúng. Có lẽ nói thế cho nó vần, chứ có ai thấy ma với quỷ nó nghịch ngợm thế nào đâu, còn học trò nghịch thế nào ai cũng biết, rõ là nhất trò, nhì mới đến ma quỷ.

Mình hồi đi học vẫn được nêu gương trò ngoan, năm nào cũng làm lớp trưởng, lên cấp 2 còn làm liên đội trưởng hò hét toàn trường mới oách chứ, thế mà giờ nhớ lại thấy hồi đó sao mà nghịch thế, lắm trò tai quái thế. Nói chi đến những thằng quậy phá có thương hiệu. Cứ thử điểm lại một số vụ (dù nhân vật chính có thể không phải là mình) để chứng minh là dân gian nói sai.

Hồi học lớp 3, mấy thằng cùng xóm đi học cùng nhau, đến gần trường thấy một con xe hơi mới coóng đỗ lề đường. Cả bọn ngắm nghía trầm trồ. Mình thì chăm chú xem xét cái van, nó không giống van xe đạp (là loại van giun cao su). Mình bảo với mấy thằng rằng cái lõi bên trong ống van là để ngăn không khí thoát ra, nhưng khi bơm thì không khí lọt vào được (quả thế, đó là cấu tạo của loại van gọi nôm na là van hạt gạo). Thằng cu Bằng không tin, cứ gân cổ cãi. Mình nói mày không tin thì ấn thử vào xem hơi có xì ra không. Ai dè nó ấn thật, mà ấn mạnh quá, hơi xì ra xẹp cả lốp. Ông lái xe nghe thấy, chạy ra tóm cổ cả mấy đứa lôi vào trường mách. Thế là bị cô chủ nhiệm tra khảo. Thằng Bằng khai mình xúi nó, may có mấy đứa làm chứng là mình với nó chỉ tranh cãi chứ không có xúi, ai kêu thằng kia ngu thử xì hơi làm chi. Thằng Bằng bị hạ điểm hạnh kiểm tháng đó.

Năm lớp 4, lại có vụ này. Nhà thằng Nguyên Nhống (tức là thằng Nguyên con ông Nhống – hồi ấy thằng nào chả có tên cúng cơm ghép từ tên cha hoặc mẹ) có quán bán nước chè, bánh kẹo linh tinh. Mình hỏi xin nó ít giấy kẹo cũ, nó hỏi để làm gì, đáp: để tao chế kẹo cứt gà cho thằng Sơn Đính (thằng này lớp dưới, chơi bi chơi đáo hay ăn gian, đứa nào cũng ghét). Thằng Nguyên mê ý tưởng này quá, thế là nó tự tìm giấy gói kẹo, tự mò vào chuồng gà chọn “kẹo”, tự gói, rồi tự đi mời thằng kia. Sơn ta tưởng thật, hý hửng cắn, may mà chưa nuốt. Không biết nó phải xúc miệng hết mấy gầu nước.

Thằng Nguyên có hai bà chị học trên một vài lớp. Mình với thằng Dũng Dĩ bày mưu nhát ma hai bà ấy một phen khiếp vía. Chả là hai bà ấy tối phải ra ngủ trông quán (vừa là quán bán nước, vừa có cái máy cán mì sợi, nên tối phải trông). Hai thằng chờ đêm muộn, nấp vào bụi cây cạnh quán, cứ giả vờ tiếng khóc, tiếng cười điên, rồi chùm khăn trắng chạy ra múa may, lại chạy vào sau bụi. Hai mụ kia hết hồn, ôm nhau khóc trong quán không dám mò ra. Từ sau đận đó thằng Nguyên hay phải ra trông hàng buổi tối, thế là lũ mình có tụ điểm bù khú với nhau. Nhưng rồi lộ chuyện, hai mụ kia tìm cách báo thù. Nạn nhân là mình. Bữa đó cả bọn đi xem phim về muộn, đường trong xóm thì tối như hũ nút, hai bên toàn cây rậm rạp. Nhà mình cuối xóm nên một đoạn đường phải đi một mình, đến gần nhà, bỗng đâu hai con ma trong bụi xồ ra, làm mình hồn vía lên mây. Nghe lũ ma cười ngất, mới nhận ra mụ Dung, mụ Hòa chị thằng Nguyên. Hèn gì lúc trước hai mụ viện cớ có việc, rảo chân chạy về trước. Coi như hòa 1-1.

Đến lớp 5, đi sinh hoạt hè ở Xưởng Hợp kim sắt (thì lại tập nghi thức, tập mấy bài múa kiếm, múa quạt …). Chỗ đó gần công viên, nên sinh hoạt đội xong mấy đứa hay rủ nhau vào công viên chơi. Một lần có cả 2-3 đứa con gái. Mấy thằng rủ tụi kia lên ngồi đu quay, rồi hai thằng đứng dưới đẩy thật lực. Đu quay nhanh dần, nhanh dần. Mấy nhỏ lúc đầu còn hào hứng, cười hét, sau rồi chóng mặt đòi dừng. Đâu có được. Mấy thằng càng quay nhanh hơn, đến lúc mấy nhỏ khóc rưng rức mới thôi. Báo hại mình và thằng Dũng Đào làm chim mồi, cũng ngồi chịu trận trên đu, lúc xuống rồi cứ tưởng đất là trời, trời là đất. Thằng Dũng Đào còn nôn ra mật xanh mật vàng, lũ kia bảo: thôi mày đừng có mơ làm phi công nữa nhá. Còn mấy nhỏ thì tuyên bố chiến tranh lạnh, đến hết hè mới thèm nói chuyện.

Từ năm lớp 6, mình bắt đầu mắc tật xấu là hay nói chuyện riêng trong giờ học. Mà cũng tại giờ học chán phèo. Trong kỳ nghỉ hè, khi nhận sách giáo khoa là mình đã đọc thuộc hết một lượt rồi, phần lớn bài tập làm trước rồi. Thành ra vào năm học nhàn tênh, đến giờ học chỉ nhăm nhe hỏi những thứ chưa hiểu, hoặc nghe cái gì mơi mới. Chứ cô mà nói giống trong sách thì buồn ngủ chết được, phải làm gì cho đỡ buồn chứ. Thế là sinh ra quậy. Đầu tiên là buôn chuyện với mấy thằng ngồi cạnh, rồi giả chữ thằng này viết thư “tình cảm” cho nhỏ kia (để sau đó có cớ mà chế, gán ghép ý mà) …. Cô chủ nhiệm phải đổi chỗ, xếp mình vào giữa một đám con gái. Trời đất ơi! Ngó sang bên, ngó trước, ngó sau … toàn một lũ tóc dài, mặt lạnh như tiền thấy ghét. Nhưng cũng chỉ ngồi yên được vài hôm. Cái trò viết giấy dán lên lưng áo, hay giật tóc … nhạt toẹt, mình không thèm chơi. Thế là nghĩ ra trò kẹp com-pa vào chân, chích vào những gót lạ lạc lối dưới gầm bàn. Một trò nữa là vê giấy làm thành những “viên đạn” bắn đi bằng giây thun vòng, không đau lắm, nhưng gây giật mình. Khủng bố chán rồi thì ra điều kiện: nếu tụi bay muốn yên thân thì mang truyện cho tao mượn. Thế là nhiều tiết học tranh thủ đọc truyện giấu dưới ngăn bàn. Lạ một điều là lũ con gái kia bị quậy nhưng chẳng đứa nào méc cô, cứ im thít chịu trận. Đã thế có một hôm, nhỏ Loan ngồi bàn sau còn lén bỏ vào ngăn bàn mình một quả na xiêm to tướng, thơm phức. Cảm động chưa! Thế là từ đó mình thôi chọc chích, chuyển sang nói chuyện tử tế. Bắt đầu là mượn đứa này cái thước kẻ. Hôm sau hỏi mượn đứa kia quyển sách. Bữa sau lại nhắc bài cho đứa khác. Rồi dần dần thế nào mà mấy tóc dài cũng bắt đầu nói chuyện riêng rào rào chả biết, kể cả tổ trưởng Thảo béo là đứa bình thường khá ít nói, nghiêm nghị nhất, lại được cô giáo phân công "kèm" mình. Cô phải đổi chỗ lần nữa. Chẳng bao lâu thì hết năm học, lên lớp 7.

Năm nay sẽ phải thi tốt nghiệp, chuyển cấp, nên đứa nào cũng lo lắng học hành hơn, ít quậy phá hơn. Nhưng cũng có vài vụ đáng nhớ. Vụ nào cũng liên quan đến các cô giáo. Trường mình có mấy cô giáo trẻ, rất trẻ là khác, có lẽ mới tốt nghiệp cao đẳng sư phạm vài năm, thì cũng chỉ hơn học sinh lớp 7 tụi mình dăm tuổi. Trong đó có cô Thư, xinh nhất trường. Hình như cô yêu một anh học sinh trên mình hai ba khóa, lúc đó đã học cấp III. Tuy là học sinh nhưng anh này lớn tuổi, chắc phải 18-19. Vụ này mình hoàn toàn chỉ được nghe kể lại. Số là thằng Tiếp lớp bên có lần mắc tội gì đó, bị cha đánh đòn, bỏ nhà đến trường tính chui vô lớp học ngủ. Tình cờ bắt gặp cô Thư với anh kia đang quấn lấy nhau trong lớp vắng. Thế là hôm sau trên lớp vào giờ cô Thư nó cứ bô bô kể, làm cô giáo trẻ khóc hết nước mắt. Mấy đứa mình tuy trong bụng thì khoái, nhưng cũng thấy bất nhẫn, bảo thằng Tiếp đừng giở trò nữa. Nó thôi.

Rồi còn một lần các cô giáo trẻ tập văn nghệ. Có một tay thanh niên đến dạy hát. Nghe đâu đó là người yêu cô Lan. Cô này xinh mà ẻo lả điệu chảy nước, học trò không ưa, dạy thì chán, nhưng là con ông cốp nào đó ở Gang thép nên nghiễm nhiên có chỗ trong trường. Bọn mình đến ngó qua cửa sổ hội trường xem tập hát. Nhìn thằng cha kia mà thấy dễ ghét. Tóc dài ra vẻ nghệ sỹ, dáng điệu nịnh đầm. Mấy đứa ở ngoài cửa sổ cứ thế mà bắt chước cái điệu trề môi, uốn éo khi hắn hát. Cô Liên (cô giáo dạy văn – mà mình nhắc đến trong bài này) thấy khó coi quá, ra bảo khẽ mình nhắc các bạn về đi. Mình cũng ghét tên kia, nhưng rất quý và nghe lời cô Liên, nên rủ mấy thằng bạn đi đá bóng. (Sau này nghe nói cô Liên lấy tay “nghệ sỹ” ấy. Vì thế mà cô phải chuyển đi dạy trường khác :-)).

Được cái lũ bạn hay nghe theo lời mình. Chúng nó quý. Thậm chí mấy thằng ở xóm khác, có khi lớn tuổi hơn cũng quý mình, không bắt nạt, mặc dù mình gầy gò nhỏ con. Mà nếu có thằng nào định bắt nạt cũng ngại, vì chúng biết có khối thằng “đầu gấu” bênh mình.

Lên cấp III, mình chuyển về Hà Nội học, thế là phải xa lũ bạn học trò nghịch hơn quỷ hơn ma, xa ngôi nhà lá thân thương, xa bố mẹ và các em, xa Thái Nguyên. Vào trường mới, lại có những người bạn mới, lại bắt đầu những trò quậy mới. Vì ở đâu cũng vậy, vẫn luôn luôn nhất trò, nhì ma, thứ ba mới là quỷ.